Ljudi

Crnogorski električar koji je svirao za Kleptona

G.B. 19.11.2024
Crnogorski električar koji je svirao za Kleptona

Najluđa priča crnogorskog rokenrola. Jednom električaru iz Bara na svirke je Erik Klepton dolazio. Tiče se i jedne od muzičkih vijesti koje su najviše odjeknule u Britaniji ove godine: 24. jula preminuo je Džon Mejal, pionir engleskog bluza i roka.

Taj veliki Majal bio je magnet za velike talente; šezdesetih je upravo on otkrio Kleptona. I pružio mu šansu u bendu Bluesbreakers, negdje od proljeća 1965. godine. I manje temeljni sladokusci rok istorije karijeru jednog od najvećih gitarista od kad je svijeta i vijeka znaju; iz Bluesbreakers, od ljeta 1966. u velikom bendu bubnjara Džindžera Brejkera Cream, pa u bendu Blind Faith Stiva Vinvuda... I otprilike krajem šezdesetih solo. Pravo u legendu.

E, Klepton je sa Mejalom dolazio na svirke benda Backhouse James Blues. Tu su tražili novog gitaristu, kad je Erik otišao iz Majalovog benda. Za klavijaturama ili Hamond orguljama – lik koji bi, onako, fizički podsjećao na Frenka Zapu. Gaj Velović. Puno ime: Gaj Vladimir Fabian Velović. Eno ga, živi u Baru. Daleko od toga da su to bile jedine velike face roka koje su slušale Velovićev bend; na primjer, na njihovim svirkama bila je i ekipa iz Procol Harum.

Gajov otac Bećir je bio više od svjetskog putnika; pravi avanturista. U jednom dugom periodu taj Baranin iz Tuđemila, od kraja tridesetih, bio je u službi egipatske princeze. Pa se tokom Drugog svjetskog rata prijavio u dobrovoljce; u Jugoslovenskoj brigadi armije Ujedinjenog Kraljevstva. Do kraja rata se šibao sa nacistima, negdje po sjeveru Italije, otprilike po Dolomitima. I u tom periodu upoznao Gajevu mamu. Ona je bila Francuskinja sa nekim slovenačkim korjenima. Prava svjetska ljubav.

I tata Bećir je, nakon službe u trijumfu najvećeg od svih ratova – dobio državljanstvo i priliku da živi na Ostrvu. Gaj je tako odrastao u Saseksu, na jugu Engleske. Medvej, kraj poznat kao mjesto rođenja Čarlsa Dikensa. Bend Backhouse James Blues veže se za taj prostor; na ušću Temze, nedaleko od Londona... Tamo su svi, kojima je rok šezdesetih bio bitan, znali za Spota Velovića.

Omot albuma na kom je svirao Velović

 

Backhouse James Blues ostavili su trag jednim kultnim momentom rok muzike. Tad, ,,Ljeta ljubavi“ 1968. godine, momci koji su svoj stil gradili na temeljima čikaškog bluza su objavili jedan sjajan album. Sa 14 pjesama, ,,odštampan“ na vinilu, u oko 100 primjeraka... Sada, jedan od najcjenjenijih rariteta. Čija cijena među kolekcionarima dostiže do 10.000 funti ili dolara! Pa je taj njihov album dočekao i reizdanje, u mnogo većem tiražu 2013. godine.

Od druge polovine sedamdesetih Gaj Velović se već distancirao od Backhouse James Blues. Batalio muziku – i posvetio se električarskom poslu. Pa je od 1983. stigao u očev Bar. I tu se nastanio. Godinama popravljao televizore i kućanske aparate za nove sugrađane...

 

A muzika? Klavijaturista Gaj je pokušao da klavir iz Engleske transportuje u Crnu Goru. Pa je transportu oštećen... A Velović u Baru nije imao opciju da ga popravi. I više decenijama nije svirao.

A kod Mejala je, u bendu, na kraju završio – Mik Tejlor, isti onaj gitarista koji je potom svirao u Roling Stonsima. I da, Piter Grin – osnivač Fleetwood Mac. Takođe jedan vanvremenski bitan rok gitarista. A Velovićev Backhouse James Blues... Pa, dovoljan je onaj jedan kultni album, merak kolekcionara, da uđu u legendu.