Švajcarska garda - Papini elitni čuvari

Švajcarska garda (punim imenom Papinska švajcarska garda) je elitna vojna jedinica koja služi kao lična straža Pape i čuvar Vatikana.

To je jedna od najstarijih aktivnih vojnih formacija na svijetu. Osnovana je 1506. godine od strane pape Julija II. Svi gardisti su švajcarski državljani, katolici, i moraju proći vojnu obuku u Švajcarskoj. Moraju biti neoženjeni muškarci, visoki najmanje 174 cm, i starosti između 19 i 30 godina. Njihova uniforma je vrlo prepoznatljiva, šarena i često se pogrešno misli da ju je dizajnirao Mikelanđelo. Međutim, nije. Moderni dizajn je iz 20. vijeka, iako je inspirisan renesansom.

Gardisti danas imaju moderne zadatke – iako izgledaju kao da su iz prošlih vijekova. Oni su ozbiljno obučeni za bezbjednosne situacije, koriste vatreno oružje i sarađuju s drugim bezbjednosnim službama Vatikana. Glavna uloga im je zaštita Pape, čuvanje ulaza u Vatikan, i obavljanje počasnih dužnosti.

Davne, davne 1506. godine Papa Julije II je pozvao 150 švajcarskih vojnika u Rim jer je Švajcarska bila poznata po svojim izuzetno vještim plaćenicima. Najpoznatiji trenutak u njihovoj istoriji je tzv. Pljačka Rima 1527, kada su 147 od 189 gardista poginuli braneći papu Klementa VII od trupa cara Karla V. Papa je tada pobjegao u Tvrđavu Sant Anđelo, a gardisti su mu omogućili vrijeme za bjekstvo.

Današnji dizajn uniforme koju nose je iz 1914. godine i osmislio ga je pukovnik Žil Repon. Iako nose halebarde (duga koplja) i izgledaju starinski, imaju moderno vatreno oružje i prolaze specijalizovanu obuku. Sarađuju sa vatikanskom žandarmerijom, posebno za ozbiljnije bezbjednosne incidente.

Svake godine se održava zakletva novih vojnika 6. maja – u znak sjećanja na herojski dan 1527. kada su gardisti poginuli braneći Papu. Novopridošli gardisti, obično njih oko 30-ak, polažu zakletvu u dvorištu San Damaso unutar Vatikana. Oko njih stoje njihove porodice, visoki crkveni velikodostojnici, oficiri, pa čak i Papa ponekad prisustvuje. Gardisti izlaze jedan po jedan, držeći desnu ruku visoko uzdignutu sa tri prsta podignuta (simbol Svete Trojice), ispred vatikanske zastave. Zakletva glasi: "Zaklinjem se da ću vjerno, odano i časno služiti papi, njegovim zakonitim nasljednicima i, ako zatreba, dati i svoj život za njih." Zakletva se daje na svom maternjem jeziku – njemačkom, francuskom ili italijanskom.

Gardisti koji se ožene i žele da ostanu u službi, moraju dobiti posebnu dozvolu, i mogu ostati samo ako dobiju višu funkciju. Imaju svoj fudbalski tim i učestvuju u „vatikanskoj ligi“ sa timovima iz raznih službi Vatikana.

cover photo: fb/gsp1506